“Voor elk maakbedrijf is dit een manier om zich verder te ontwikkelen”

In het project VIREN werken SPARC Bridge (een initiatief van Composite Structures, 10XL en Aannemersbedrijf Damsteegt) en de Duurzaamheidsfabriek aan een ‘brug-configurator’ voor het 3D printen van een volledig circulaire (fiets)bruggen. Paul de Vos van SPARC Bridge: “In dit project hebben we het hele technische ontwerp, inclusief engineering, accordering en doorrekening volledig geautomatiseerd. Wat traditioneel zo’n 20 weken kost, kan nu in 5 minuten. Mooi technisch vernuft, dat enorme kansen biedt voor verdere productontwikkeling en bijvoorbeeld ook voor de versnelling in de grote opgave die we in Nederland hebben in het vervangen van bruggen. Maar we zijn er nog niet. De échte uitdaging zit in het wegnemen van belemmeringen op het gebied van wet- en regelgeving en het winnen van het vertrouwen in de markt.”

Van boten naar bruggen in het fieldlab
Het idee voor de brug-configurator is ontstaan vanuit de virtuele 3D-ontwerpen van boten die het bedrijf VIRTEK (gelieerd aan 10XL) maakte. Deze ontwerpen waren bedoeld als een soort virtueel showmodel. “Het rare is dan dat je eigenlijk alle kennis van zo’n boot in een model hebt, maar er verder niks mee doet.” Vanuit het 3D-model ontstond het idee om het model te gaan printen – project partner 10XL kan dat op groot formaat. En van daaruit het idee van de configurator. “Configurators zie je steeds meer in de maakindustrie. Iedereen die wel eens een nieuwe auto heeft besteld, kent ze wel. Bij SPARC Bridge waren we al twee jaar bezig met het idee voor een brug-configurator. Bij het fieldlab Duurzaamheidsfabriek en in de samenwerking met 10XL kwam alles samen en konden we via het SMITZH-programma ook aanvullende financiering krijgen voor de ontwikkeling. Met de configurator kan een klant nu zijn eigen brug ontwerpen. Het gekozen ontwerp wordt aan de achterkant doorgezet naar Inventor-software. Dit technisch ontwerp dient vervolgens als input voor geautomatiseerde technische berekeningen en de check op alle veiligheidsaspecten. Zodra de klant goedkeuring geeft, wordt ‘met een druk op de knop’ direct gestart met het 3D-printproces van de brug.”

Samen ontwikkelen in de keten
Daan Wortel, directeur van de Duurzaamheidsfabriek prijst SPARC Bridge voor de openheid waarmee ze de ontwikkeling zijn ingegaan: “Je ziet bij bestaande bedrijven vaak een terughoudendheid om nieuwe ontwikkelingen te delen. De concurrentie ligt op de loer, denken ze dan. Maar SPARC bridge ziet het delen juist als een kans voor doorontwikkeling. Met klanten, mat partners en ook met het beroepsonderwijs.” En dat legt het bedrijf geen windeieren, legt Paul uit. “Met de configurator kunnen we onze klanten letterlijk aan de knoppen zetten in de ontwerpfase. Dat levert regelmatig nieuwe inzichten op die ons helpen het product door te ontwikkelen en nog beter aan de klantvraag te voldoen. Door het onderwijs te betrekken, draagt je bovendien bij aan de opleiding van een groep professionals die straks je collega’s kunnen zijn of je klanten. En tot slot heb je anderen keihard nodig om het product uiteindelijk ook echt te laten landen.”

Vertrouwen kweken
Als je kijkt naar de techniek zijn er zeker uitdagingen, maar ook grote kansen, legt Paul uit. “Ik zie nog mogelijkheden in de combinatie met VR, of AR bijvoorbeeld. En er liggen enorme mogelijkheden als we erin slagen het project op te schalen naar andere partijen die hun data gedigitaliseerd hebben. Met kaarten en gegevens van de omgeving kunnen we een nog beter ontwerp maken die aansluit op de werkelijke situatie. En ik denk bijvoorbeeld aan informatie van de waterschappen over actuele waterstanden en waterprofielen. Maar ook aan realtime locatie-informatie van bijvoorbeeld Cyclomedia. Hoe meer informatie je er aan de voorkant in stopt, hoe beter het product dat eruit komt. Maar zelfs dán blijft het een nieuw, innovatief product, geprint van gerecycled (en herbruikbaar!) kunststofafval, met een razendsnel en volautomatisch productieproces. En dat brengt onzekerheid mee. Dat begrijpen we en daarom besteden we heel veel aandacht aan testen. We proppen zo’n brug helemaal vol met sensoren die voortdurend real-time informatie geven. Dat biedt zekerheid voor de klant, maar we voeden er ook onze ‘digital twin’ mee, waardoor we het product steeds verder kunnen optimaliseren. En dan nóg zijn er issues te tackelen op het gebeid van onder meer wet- en regelgeving, leveringszekerheid, aansprakelijkheid… In het meenemen van de markt, het kweken van vertrouwen ligt écht de grote uitdaging. Daarom is het zo belangrijk om te delen, te vertellen waar we mee bezig zijn en samen te werken met anderen. De Duurzaamheidsfabriek biedt daarvoor een mooi platform.”